به محض ورود میت به قبر، شب اول قبر آغاز میشود.که ممکن است تحمل همان سختی های اولیه، جهت آشنایی با جهان آخرت ،پذیرفتن حقایق هولناکی چون حساب و کتاب ، نکیر ومنکر و برزخ و قیامت ... باشد.
سخت ترین شبی است که میت تجربه میکند و بر اساس اعمال خود فرد ، این شدت کم و زیاد دارد.
ااز مهم ترین حوادث این شب ، سوالات نکیر و منکر است.
پیغمبر- صلّى اللّه علیه و آله و سلّم- سؤال كردند، فرمود: نماز از واجبات دین است ...شفیع نزد ملك الموت، و مونس قبر و فرش زیر پهلو است. جواب نكیر و منكر است.
برای آسانی و نجات از عذاب نکیر و منکر و نیز پاسخگویی به این دو فرشته الهی که به تواتر در روایات ایشان را رعب آور معرفی کرده؛ راه هایی آورده اند:
نماز
(2) ضمرة بن حبیب گوید راجع به نماز از پیغمبر- صلّى اللّه علیه و آله و سلّم- سؤال كردند، فرمود: نماز از واجبات دین است ...شفیع نزد ملك الموت، و مونس قبر و فرش زیر پهلو است. جواب نكیر و منكر است.(نصحایح ،369، نماز بیست و نه خاصیت دارد ... )
نماز شب
و امام صادق علیه السّلام از پدرانش از پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلم نقل كردند كه: نماز شب باعث خشنودى خدا و دوستى فرشتگان مىگردد و... جواب منكر و نكیر و مونس و زائر او در قبر میگردد.
روزه ماه شعبان
هر كس نُه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد منكر و نكیر به هنگام سؤال، با وى مهربان و با عطوفت خواهند بود.( ثواب الاعمال وعقاب الاعمال ،شیخ صدوق ،ص82)
دوستی وپیروی از حضرت علی علیه السلام
هر كس على را دوست بدارد خداوند ... ترس منكر و نكیر را از او دور مىگرداند و قبرش را روشن میسازد و چهرهاش را نورانى مینماید. (الإیمان و الكفر بحار الانوار،ج1،254)
در ادامه عواملی که باعث کم شدن فشار قبر میشود؛ با توضیحات و روایات ذکر شده است.