شب اول قبر

به محض ورود میت به  قبر، شب اول قبر آغاز میشود.که ممکن است تحمل همان سختی های اولیه، جهت آشنایی با جهان آخرت ،پذیرفتن حقایق هولناکی چون حساب و کتاب ، نکیر ومنکر و برزخ و قیامت ... باشد.

 سخت ترین شبی است که میت تجربه میکند و بر اساس اعمال خود فرد ، این شدت کم و زیاد دارد.

  ااز مهم ترین حوادث این شب ، سوالات نکیر و منکر است.

پیغمبر- صلّى اللّه علیه و آله و سلّم- سؤال كردند، فرمود: نماز از واجبات دین است ...شفیع نزد ملك الموت، و مونس قبر و فرش زیر پهلو است. جواب نكیر و منكر است.

برای آسانی و نجات از عذاب نکیر و منکر و نیز پاسخگویی به این دو فرشته الهی که به تواتر در روایات ایشان را رعب آور معرفی کرده؛ راه هایی آورده اند:

نماز 

 (2) ضمرة بن حبیب گوید راجع به نماز از پیغمبر- صلّى اللّه علیه و آله و سلّم- سؤال كردند، فرمود: نماز از واجبات دین است ...شفیع نزد ملك الموت، و مونس قبر و فرش زیر پهلو است. جواب نكیر و منكر است.(نصحایح ،369، نماز بیست و نه خاصیت دارد ... )

 نماز شب

 و امام صادق علیه السّلام از پدرانش از پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلم نقل كردند كه: نماز شب باعث خشنودى خدا و دوستى فرشتگان مى‏گردد و... جواب منكر و نكیر و مونس و زائر او در قبر می‏گردد.

 روزه ماه شعبان

 هر كس نُه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد منكر و نكیر به هنگام سؤال، با وى مهربان و با عطوفت خواهند بود.( ثواب الاعمال وعقاب الاعمال ،شیخ صدوق ،ص82)

 دوستی وپیروی از حضرت علی علیه السلام

  هر كس على را دوست بدارد خداوند ... ترس منكر و نكیر را از او دور مى‏گرداند و قبرش را روشن می‏سازد و چهره‏اش را نورانى می‏نماید. (الإیمان و الكفر بحار الانوار،ج‏1،254)   

 در ادامه عواملی که باعث کم شدن فشار قبر میشود؛  با توضیحات و روایات ذکر شده است.

عواملی که باعث کاهش یا رفع فشار قبر می‌شود:

1ـ اتمام رکوع

 امام باقر(علیه السلام) می‌فرماید: "کسی که رکوعش را تمام و کمال به جا آورد، وحشت قبر او را نمی‌گیرد"

البته در این روایت واژه وحشت به کار رفته که ممکن است گفته شود فشار قبر از آن استفاده نمی‌شود ولی می‌توان گفت:چون فشار قبر بدون وحشت امکان ندارد وقتی وحشت برداشته شد ، طبعاً فشاری هم نخواهد بود.

2ـ چهار بار به حج رفتن

امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: "کسی که چهار حج به جا آورد، هیچ گاه او را فشار قبر نمی‌گیرد"

3ـ زیارت امام حسین(علیه السلام)

در روایت است که یکی از پاداش‌هایی که خداوند به زایر قبر امام حسین(علیه السلام) می‌دهد آن است که از عذاب و فشار قبر او را نجات می‌دهد

4ـ مرگ در اوقات خاص

امام صادق(علیه السلام) فرمود: "کسی که بین زوال شمس روز پنج شنبه تا ظهر روز جمعه بمیرد، خداوند او را از فشار قبر محافظت می‌کند

و در نقلی دیگر ان حضرت فرمودند: کسی که در روز جمعه بمیرد خدای تعالی رهایی از فشار قبر برای او مقرر می‌کند.

5ـ خیرات بازماندگان

امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: "میت در فشار به سر می‌برد اما به خاطر نماز برادرش خداوند قبر او را وسعت می‌دهد".

6- قرائت سوره نساء در روزهای جمعه

امام علی (علیه السلام) فرمود: کسی که در هر جمعه سوره نساء را بخواند از فشار قبر در امان خواهد بود

7- قرائت سوره نون والقلم

امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید:کسی که سوره نون والقلم را در نماز واجب یا مستحب بخواند خدای عزوجل او را برای همیشه از فقر در امان می‌دارد و هنگامی که بمیرد او را در پناه خود از فشار قبر مصون بدارد

8- قرائت سوره یس

سوره یس خواندن نیز از عواملی است که ایمنی از فشار قبر می‌آورد 

  9-خواندن سوره تکاثر در موقع خواب

 رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: هرکس موقع خواب سوره تکاثر را بخواند از(فتنه القبر) فشار قبر نگه داشته می‌شود و خداوند او را از شر نکیر و منکر کفایت می‌کند.

10- صدقه

پیامبر(صلی الله علیه وآله)فرمود:صدقه آفات دنیا و فشار قبر وعزاب روز قیامت را دفع می‌کند

11 -خواندن سوره توحید در مرض موت

رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود هرکس در مرض موتش قل هو الله احد را بخواند در قبرش عذاب نمی‌شود و از فشار قبر درامان است

12-مداومت بر خواندن سوره زخرف

" امام باقر (علیه السلام) فرمود: کسی که مداومت بر خواندن سوره زخرف کند خداوند از حیوانات و حشرات زمین درامانش نگه می‌دارد و از فشار قبر ایمن می‌کند.

13 -خواندن چهار رکعت نماز

هرکس در روز جمعه مابین طلوع آفتاب تا ظهر چهار رکعت نماز بخواند در هر رکعت بعد از حمد سوره تبارک(ملک) و سوره حم سجده را بخواند خداوند از فشار قبر نگهش می‌دارد

این اعمال نمونه‌های اندکی است که در روایات باعث کم شدن یا نجات یافتن از فشار قبر شمرده شده است

 منبع : تبیان